صفحه اصلی » تغذیه و سلامت 🔥 » سلامت 🔥 » روده تحریک پذیر : روده تحریک پذیر چیست / علائم و درمان روده تحریک پذیر

روده تحریک پذیر : روده تحریک پذیر چیست / علائم و درمان روده تحریک پذیر

سلامت 🔥 ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۹ بدون دیدگاه

روده تحریک پذیر : روده تحریک پذیر چیست / علائم و نشانه های IBS / درمان روده تحریک پذیرروده

تحریک پذیر, روده تحریک پذیر چیست, علائم روده تحریک پذیر, تشخیص روده تحریک پذیر, درمان روده تحریک پذیر در طب سنتی, عسل برای روده تحریک پذیر, سندرم روده تحریک پذیر و لاغری, درمان جدید روده تحریک پذیر, رازیانه و روده تحریک پذیر, درمان گیاهی سندرم روده تحریک پذیر, درمان دارویی سندرم روده تحریک پذیر, درمان قطعی سندرم روده تحریک پذیر, مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر

فهرست مطالب:

روده تحریک پذیر چیست
علائم روده تحریک پذیر
تشخیص روده تحریک پذیر
درمان روده تحریک پذیر در طب سنتی
عسل برای روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریک پذیر و لاغری
درمان جدید روده تحریک پذیر
رازیانه و روده تحریک پذیر
درمان گیاهی سندرم روده تحریک پذیر
درمان دارویی سندرم روده تحریک پذیر
درمان قطعی سندرم روده تحریک پذیر
مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر

تحریک پذیر, روده تحریک پذیر چیست, علائم روده تحریک پذیر, تشخیص روده تحریک پذیر, درمان روده تحریک پذیر در طب سنتی, عسل برای روده تحریک پذیر, سندرم روده تحریک پذیر و لاغری, درمان جدید روده تحریک پذیر, رازیانه و روده تحریک پذیر, درمان گیاهی سندرم روده تحریک پذیر, درمان دارویی سندرم روده تحریک پذیر, درمان قطعی سندرم روده تحریک پذیر, مواد غذایی مفید برای سندرم روده تحریک پذیر

روده تحریک پذیر چیست

سندرم روده تحریک‌ پذیر یا آی‌بی‌اِس (IBS‏) نوعی اختلال در عملکرد روده است که با درد مزمن در ناحیه شکم، احساس ناراحتی، نفخ و تغییرات در عادات روده‌ای، بدون هرگونه علت ارگانیک دیگری، مشخص می‌شود.

اسهال یا یبوست می‌توانند علامت غالب باشند که ممکن است به صورت متناوب ظاهر شوند.

نوعی از این بیماری که در آن اسهال علامت غالب باشد IBS-D و نوعی که یبوستعلامت غالب را تشکیل دهد IBS-C، نامیده و به نوعی که این دو علامت متناوباً ظاهر شوند IBS-A می‌گویند.

آی‌ بی‌ اس ممکن است پس از یک عفونت به وجود آید که آن را آی‌بی‌اس پس از عفونت، یا IBS-PI نامند.

یک واقعهٔ استرس‌زا در زندگی یا شروع بلوغ، می‌تواند بدون علت پزشکی دیگری، آغازگر آی‌بی‌اس باشد.

حالت‌های مختلفی از جمله عدم جذب فروکتوز، بیماری سلیاک، عفونت‌های خفیف و عفونت‌های انگلی مانند ژیاردیازیس،نواع بیماری‌های التهابی روده، یبوست مزمن عملکردی، و دردهای عملکردی مزمن در ناحیه شکم ممکن است به صورت آی‌بی‌اس تظاهر کنند.

در روده تحریک پذیر، آزمایش‌های معمول بالینی هیچ‌گونه اختلالی را نشان نمی‌دهند، هر چند روده‌ها ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به برخی محرک‌های خاص مانند تست عبور بالون نشان دهند.

علی‌رغم آنکه علت دقیق روده تحریک پذیر مشخص نیست، رایج‌ترین تئوری این است که آی‌بی‌اس از اختلال در تعامل میان مغز و دستگاه گوارش پدید می‌آید، اگرچه ممکن است نوعی اختلال در فلور روده‌ها یا دستگاه ایمنی بدن نیز در ایجاد آن نقش داشته باشد.

آی‌بی‌اس در اغلب بیماران منجر به شرایط خطرناک نمی‌شود اما به‌خاطر عوارض جانبی همچون درد مزمن و خستگی، می‌تواند هزینه‌های درمانی بیمار را افزایش داده و باعث افزایش غیبت بیماران از محل کارشان شود

محققان گزارش کرده‌اند که شیوع بالای سندرم روده تحریک‌پذیر، می‌تواند باعث افزایش هزینه‌های اجتماعی گردد. این بیماری همچنین یک بیماری مزمن است که می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را به طرز چشم‌گیری تحت تأثیر قرار دهد.

علائم روده تحریک پذیر

رایج ترین نشانه هایی که در این افراد دیده می شود عبارت است از:

تغییر در عادت های اجابت مزاج

درد شکمی و گرفتگی شکم. اغلب بعد از اجابت مزاج تسکین پیدا می کند

بعد از رفتن به دستشویی، بیمار ممکن است احساس کند روده کاملا خالی نشده است.

گاز اضافی

عبور مخاط از رکتوم

نیاز ضروری و اورژانسی به دستشویی

تورم یا نفخ در شکم

بیشتر نشانه ها بعد از خوردن غذا بدتر می شوند.

عموما دوره های عود ۲ الی ۴ روز طول می کشند و سپس نشانه ها بهبود پیدا می کند یا کاملا برطرف می شود.

نشانه ها و علائم مرتبط با IBS از بیماری به بیمار دیگر متغیر است.

این نشانه ها اغلب شبیه نشانه های بیماری ها یا شرایط دیگر هستند.

IBS ممکن است نشانه هایی را در بخش های بدن ایجاد کند.

این نشانه ها شامل موارد زیر است:

ادرار مکرر

تنفس بد

سردرد

درد عضلات یا مفاصل

خستگی دائم

درد به هنگام برقراری رابطه جنسی

عادت ماهیانه نامنظم

اضطراب و افسردگی نیز ممکن است در این افراد دیده شود زیرا چنین شرایطی باعث ایجاد نارحتی و خجالت می شود.

تشخیص روده تحریک پذیر

هیچ تست آزمایشگاهی یا تصویربرداری پزشکی خاصی که بتواند برای تشخیص آی‌بی‌اس به‌کار گرفته شود، وجود ندارد.

کنترل سندروم روده تحریک‌پذیر تشخیص آی‌بی‌اس در شرایطی مطرح می‌شود که علایمی مشابه علایم آی‌بی‌اس ایجاد می‌شود، سپس از روشی برای دسته‌بندی علائم بیمار پیروی می‌گردد.

رد کردن عفونت‌های انگلی،عدم تحمل لاکتوز، رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده باریک و بیماری سلیاک برای تمام بیماران قبل از تشخیص آی‌بی‌اس پیشنهاد شده‌است.

توصیه می‌شود که بیماران مبتلا به این بیماری که سن بیش از ۵۰ سال دارند، تحت غربال‌گری با کولون‌بینیقرار گیرند.

از آنجا که علت‌های بسیاری برای اسهال شبیه به اسهال موجود در نشانه‌های آی‌بی‌اس وجود دارد، انجمن متخصصین گوارش در آمریکا مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها را برای انجام آزمایش‌هایی در ردکردن دیگر علل این قبیل نشانه‌ها منتشر ساخته‌اند.

این موارد شامل عفونت‌های گوارشی، عدم تحمل لاکتوز و بیماری سلیاک می‌باشند.

پژوهش‌ها حکایت از آن دارند که این دستورالعمل همیشه هم قابل پیروی‌کردن نیست.

هنگامی که سایر علل مسبب بیماری حذف گردیدند، برای تشخیص آی‌بی‌اس از یک الگوریتم تشخیصی استفاده می‌گردد.

الگوریتم‌های شناخته‌شده شامل کرایتریای «منینگ»،معیار یا کرایتریای منسوخ شدهٔ «رم» یک و دو، کرایتریای کرویس و مطالعاتی که قابلیت اطمینان‌شان را حفظ کرده‌اند، می‌باشند.

شکل تکامل یافتهٔ کرایتریای «رُم سه» نیز در سال ۲۰۰۶ منتشر شده بود.

هر یک از پزشکان ممکن است با کمک گرفتن از یکی از دستورالعمل‌های ذکرشده یا با تکیه بر تجربیاتی که از بیماران گذشته خود کسب کرده‌اند، انتخاب خود را در این زمینه انجام دهند.

الگوریتم تشخیصی ممکن است شامل برخی آزمایش‌های اضافی به منظور مراقبت در برابر اشتباهات تشخیصی و جلوگیری از شناختن بیماری‌های دیگر به عنوان آی‌بی‌اس باشد.

نشانه‌هایی که به عنوان «پرچم سرخ»شناخته می‌شوند، ممکن است شامل کاهش وزن، خون‌ریزی گوارشی، کم‌خونی یا نشانه‌های شبانه(علائمی که در شب ظاهر می‌شوند) باشند.

با این حال پژوهندگان یادآور شده‌اند که شرایط پرچم قرمز ممکن است همیشه به دقت در تشخیص کمکی نکنند.

همچنین بخوانید: روزشمار هفته سلامت اعلام شد

برای نمونه بیش از ۳۱ ٪ از بیماران مبتلا به آی‌بی‌اس در مدفوع خود خون دارند.

الگوریتم تشخیصی، نامی را مشخص می‌کند که می‌توان آن را بر روی وضعیت بیماری گذاشت که ترکیبی از علایم اسهال، درد شکم و یبوست دارد. ب

ه عنوان مثال، عبارت «۵۰٪ از مسافران بازگشته از مسافرت دچار اسهال عملکردی بودند، در حالی که در ۲۵٪ آن‌ها، سندرم روده‌تحریک‌پذیر ایجاد شده بود.»

بدین معنا است که نیمی از مسافران اسهال داشته‌اند، در حالی که در یک چهارم آن‌ها اسهال با درد در ناحیه شکم همراه شده بوده‌است.

در حالی که برخی پژوهشگران عقیده دارند که این سامانه طبقه‌بندی به درک پزشکان از آی‌بی‌اس کمک خواهد کرد، دیگر پژوهشگران ارزش‌های چنین سامانه‌ای را زیر سؤال برده‌اند و پیشنهاد کرده‌اند که تمام بیماران مبتلا به آی‌بی‌اس، دچار بیماری زمینه‌ای مشابه با هم هستند، لیکن نشانه‌های هرکدام با دیگری متفاوت است.

یک مطالعه که اخیراً انجام شده در همین راستاستو نشان داده‌است که یبوست یا اسهال تظاهرات متفاوتی از همان شرایط زمینه‌ای به نظر می‌رسند، که محصولی از احتباس مدفوع در مخازن روده بزرگ است.

پرتونگاری شکم زمان انتقال (ترانزیت) روده بزرگ و نحوهٔ عبور و پخش مدفوع را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد که این موارد به میزان قابل توجهی با نفخ و درد در ناحیه شکم در ارتباط می‌باشند؛ بنابراین یک گروه از بیماران که در مقایسه با گروه شاهد، دچار یک افزایش در میزان بارگذاری مدفوع هستند، شناسایی می‌شوند که البته زمان ترانزیت روده بزرگ در آن‌ها نسبت به گروه شاهد برابر یا کمتر است.

این موضوع نشان می‌دهد که الگوی اجابت مزاج مقدار مدفوع باقی‌مانده در روده بزرگ را منعکس نمی‌کند و این پدیده یبوست پنهان نامیده می‌شود. پ

دیده‌ای که ممکن است به رشد بیش از حد باکتریایی مربوط باشد.

درمان روده تحریک پذیر در طب سنتی

– نعنا

برای درمان سندروم روده تحریک پذیر از نعناع استفاده کنید.

نعنا عضلات روده بزرگ که مسئول اسهال و درد شکم در افراد IBS است، را آرام می کند.

نعنا خواص ضد اسپاسم داشته و درد روده و نفخ را بهبود می بخشد.

شما میتوانید چای نعناع، قرص نعناع، گیاه نعناع یا عرق نعناع را مصرف کنید.

– نارون قرمز

طبق اطلاعات بدست آمده گیاه نارون قرمز در آرام کردن روده و پوشش آستر تحریک شدن آن تاثیر گذار است.

نارون قرمز را می توانید به شکل قرص و پودر مکمل از داروخانه ها تهیه کنید.

– آلوئه ورا

آلوئه ورا دارای اثر ضد التهابی بوده و به درمان سندروم روده تحریک پذیر و کاهش درد آن کمک شایانی می کند.

مصرف ژل و کپسول حاوی این گیاه به شما توصیه می شود. البته استفاده از ژل آلوئه ورا برای کودکان، زنان باردار و کسانیکه دیابت، نارسایی کلیه و یا بیماری تیروئید دارند باید با مشورت پزشک انجام شود.

– شیرین بیان

شیرین بیان یکی از روش های درمان گیاهی سندروم روده تحریک پذیر است.

شیرین بیان به بهبود دیواره تحریک شده روده کمک می کند.

– مکمل ها

به گزارش مجله پزشکی آسان طب، مکمل هایی مانند روغن گل مغربی، روغن گل گاوزبان، روغن ماهی، فیبر یا پروبیوتیک ها به درمان سندرم روده تحریک پذیر کمک کرده و باعث آرام کردن روده خواهند شد.

– چای زنجبیل

چای زنجبیل باعث کاهش نفخ و گاز معده شده و التهاب را در روده‌ها کاهش می دهد.

این دمنوش گیاهی عضلات روده را شل کرده و در خنثی کردن تحریک‌پذیری آن تاثیر گذار است.

– بذر کتان

بذرهای کتان منبع اسیدهای چرب ضروری امگا۳ و فیبر است که موجب تقویت سیستم ایمنی و گوارشی خواهد شد.

برای درمان اسهال و درمان سندروم روده تحریک پذیر از بذر کتان استفاده کنید.

عسل برای روده تحریک پذیر

رژیم FODMAP از این ایده سرچشمه می‌گیرد که کربوهیدرات‌ها و پولیول‌های دارای تخمیر بالا و جذب پایین، موجب ابتلا به IBS می‌شوند.

تخمیر و تبدیل سریع این مواد به دلیل اندازه مولکولی کوچک و اثر اُسمُزی بالا، با افزایش تخمیر باکتریایی در کولون و افزایش نفوذپذیری روده همراه است.

از سال ۲۰۰۶ مشخص شده است که سوءجذب فروکتوز با IRS مرتبط است.

عسل شامل بیش از ۲۵ نوع قند است که ۳۸٪ آن فروکتوز می‌باشد، بنابراین به عنوان یک FODMAP عالی شناسایی شد.

سوءجذب فروکتوز زمانی اتفاق می‌افتد که غلظت آن از غلظت گلوکز بیشتر باشد.

خوردن غذاها و نوشیدنی‌های حاوی بیش از ۵/۰ گرم فروکتوز اضافی به ازای هر ۱۰۰ گرم گلوکز، یا مازاد ۳ گرم فروکتوز صرف نظر از مقدار گلوکز و بیش از ۲/۰ گرم فروکتان در هر وعده، در معرض خطر بروز علائم این بیماری در نظر گرفته می‌شود. (Gibson PR، ۲۰۱۰)

بر اساس این طرز فکر،‌ قند خوراکی با نسبت ۱:۱ فروکتوز و گلوکز نباید موجب بروز علائم شود، با این حال، موجب تغذیه باکتری‌ها، مخمرها و قارچ‌های مضر درون روده می‌شود که ممکن است بیشتر از ایجاد مقاومت در برابر انسولین، به شما آسیب وارد نماید.

فروکتوز مصرف شده به شکل ساکارز، تنها در صورتیکه فعالیت ساکارز کاهش یابد، بصورت سوء جذب می‌شود.

سوءجذب فروکتوز در ۸۰٪ افراد دارای ظرفیت رژیمی ۵۰ گرم فروکتوز مشاهده می‌شود.

تقریباْ ۵۰٪ جمعیت مردم قادر به جذب کامل ۲۵ گرم بار فروکتوز آزاد درون روده کوچک خود نیستند.

روش درمان IBS

روش درمان IBS شامل حذف غذاهای دارای FODMAP بالا به مدت ۶ تا ۸ هفته می‌شود.

پس از برطرف شدن علائم، بیماران بوسیله یک متخصص تغذیه راهنمایی می‌شوند که چگونه مصرف غذاهای دارای کربوهیدرات‌های با تخمیر بالا را مجدداً شروع کنند تا بتوان مقاومت فردی آن‌ها نسبت به FODMAP های خاص را تعیین نمود.

هر بیمار باید مقاومت خاص خود را تعیین کند و با محدودیت‌های غذایی خاص خود به زندگی ادامه دهد.

در طول درمان، عسل (همه نوع عسل) باید به مدت ۶ تا ۸ هفته از سبد غذایی حذف شده و سپس، زمانی که علائم بیماری از بین رفتند، به تدریج به رژیم غذایی روزانه اضافه شود.

با این وجود، با توجه به اینکه شما در حال اضافه کردن غذاهای دیگری به سبد غذایی خود هستید که حاوی فروکتوز و قندهای دیگر هستند، مقدار عسل مصرفی نباید کمتر از مقدار مورد نیاز برای یک فرد سالم باشد.

ابتدا عسلی را امتحان کنید که گلوکز آن بیشتر از فروکتوز است؛ سپس یک عسل با نسبت مساوی گلوکز و فروکتوز را امتحان کنید و در آخر نوع عسل دلخواه خود را مصرف نمایید.

یک فرد سالم می‌تواند روزانه سه قاشق غذاخوری عسل مصرف کند، این بدین معناست که یک شخص مبتلا به IBS می‌تواند در احتیاط کامل، یک قاشق غذاخوری عسل را درون چای یا قهوه خود حل کند و یک قاشق دیگر را درست قبل از خواب مصرف نماید تا عمل سوخت‌رسانی به مغز در طول شب انجام شود، اما در زمان دردهای شکمی نباید عسل مصرف نماید.

همچنین بخوانید: اینفوگرافیک / آمار کرونا در جهان تا ۵ اردیبهشت

استفاده از عسل می‌تواند در درمان سندرم روده تحریک‌پذیر مورد استفاده قرار گیرد.

مکانیزمی که از طریق آن اتفاق می‌افتد هنوز کاملاً مشخص نیست.

آلوئه ورا حاوی ترکیباتی است که به آن یک عمل ضد التهابی قوی می‌دهند.

این کاربه سندرم روده تحریک‌پذیر به عنوان التهاب دستگاه گوارش کمک می‌کند.

عسل مانوکا تاثیر بسیار زیادی در کاهش التهاب روده و نیز درمان شرایط داخلی دیگر ناشی از استرس در سندروم روده تحریک پذیر دارد.

چیزی که باعث منحصر به فرد عسل می‌شود, فعالیت ضد میکروبی قوی آن است.

فعالیت ضد میکروبی آن قابل‌مقایسه با آنتی‌بیوتیک‌های رایج است.

سندروم روده تحریک پذیر و لاغری

واژه IBS یا همان سندروم روده تحریک پذیر این روزها زیاد مورد استفاده قرار می گیرد.

IBS یکی از شایع ترین مشکلات روده است و معمولا با دیگر مشکلات گوارشی مانند حساسیت به غذا، روده چکنده و عدم تعادل باکتری های خوب و بد همپوشانی پیدا می کند.

این بیماری نیز درست مانند یبوست ( یکی از علائم IBS ) می تواند باعث نفخ و التهاب مزمن شود در نتیجه باعث افزایش وزن می شود.

راه حل: تشخیص سندروم روده تحریک پذیر برای فرد مبتلا، درست مانند رسیدن به ریشه مشکل است.

پزشک می تواند به شما کمک کند با پروبیوتیک باکتری های خوبی که نیاز دارید را دریافت کنید.

همچنین آنزیم های گوارشی بدهد تا به هضم کردن غذاها کمک کند.

اجازه ندهد اطراف روده تان باقی بمانند تا باعث التهاب شوند.

درمان جدید روده تحریک پذیر

محققان دانشگاه مک مستر موفق به شناسایی یک نشانگر زیستی جدید در ادرار شده‌اند که به سادگی قادر به تشخیص سندرم روده تحریک‌پذیر بدون نیاز به آزمایش‌های تهاجمی است و می‌تواند روش‌های درمانی را متحول کند.

محققان با بررسی نمونه ادرار بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر دریافتند امضاهای متابولیک متمایز در افراد مبتلا به IBS افزایش می‌یابد.

برخی از متابولیت‌ها (اجزای شرکت‌کننده در سوخت و ساز سلولی) مربوط به تخریب کلاژن هستند که محققان منشا آن را روده می‌دانند و معتقدند نقصان لایه داخلی روده در عملکرد آن تاثیرگذار است.

این نشانگرهای زیستی روشی مطمئن و بی‌خطر برای تشخیص دقیق بیماری است و می‌تواند منجر به روش‌های درمانی موثر شود.

کنترل رژیم غذایی، تغییر سبک زندگی، اجتناب از تنش‌های روحی و ورزش، مهم‌ترین روش‌های درمان سندرم روده تحریک‌پذیر هستند.

رازیانه و روده تحریک پذیر

روغن‌های فرّار موجود در دانه رازیانه باعث تحریک صفرا برای هضم بهتر و در نتیجه کمک به کاهش ناراحتی های گوارشی می شود.

پس برای درمان سندروم روده تحریک پذیر و تسکین درد آن دانه رازیانه را فراموش نکنید.

درمان گیاهی سندروم روده تحریک پذیر

روغن نعناع: کپسول‌های پوشش دار روغن نعناع در آی‌بی‌اس در کودکان و بزرگسالان پیشنهاد شده‌است.

شواهد خوبی از اثرات سودمند این کپسول‌ها وجود دارد و توصیه می‌شود که نعناع در بیماران مبتلا به آی‌بی‌اس استفاده شود.

به دلیل اینکه بی‌خطر بودن نعناع در دوران بارداری تاکنون ثابت نشده‌است، برای مصرف آن در زنان باردار احتیاط لازم است.

عصاره چندگیاه: پس از چهار هفته معالجه با این عصاره کاهش قابل توجهی در هر دو مقیاس درد شکمی و علائم آی‌بی‌اس نسبت به دارونما مشاهده شد.

شواهد محدودی برای اثربخشی راه‌حل‌های دیگر گیاهی برای آی‌بی‌اس وجود دارد و با توجه به احتمال تداخل برخی از گیاهان با برخی داروها وجود دارد، بهتر است این تداخلات را شناخت

یوگا: یوگا ممکن است برای برخی از افراد مبتلا به آی‌بی‌اس مؤثر باشد.

طب سوزنی: ممکن است ارزش تجربه در برخی بیماران را داشته باشد، اما شواهدی که این کارایی را تأیید کنند ضعیف هستند.

در یک متاآنالیز که توسط بنیاد همکاری کوکران صورت گرفت، نتیجه گرفته شد که مطالعات انجام شده از کیفیت پایینی برخوردار بوده و مشخص نمی‌کند که آیا طب سوزنی از دارونما تأثیر بیشتری دارد.

درمان دارویی سندروم روده تحریک پذیر

دارودرمانی

داروهایی که ممکن است در درمان آی‌بی‌اس به‌کار روند، نرم‌کننده‌های مدفوع و ملین‌ها در نوع یبوست غالب و ضداسهال‌ها مانند اوپیئویدها، کدئین، دیفنوکسیلات و لوپرامید در فرم اسهال غالب، با علایم خفیف، می‌باشند.

داروهای مؤثر بر سروتونین (۵-HT) می‌توانند به کاهش علائم در روده‌ها کمک کنند.

سروتونین حرکات روده را افزایش می‌دهد، بنابراین آگونیست می‌تواند به فرم یبوست غالب آی‌بی‌اس کمک نماید درحالی که آنتاگونسیت می‌تواند باعث بهبودی فرم اسهال غالب آی‌بی‌اس شود.

ملین‌ها

برای بیمارانی که به درمان با رژیم غذایی حاوی فیبر پاسخ نمی‌دهند، مسهل‌هایی مانند گلیکول‌پلی‌اتیلن، سوربیتول و لاکتولوز می‌توانند مؤثر باشند.

لوبیپروستون، یک عامل دستگاه گوارش است که برای درمان یبوست مزمن ایدیوپاتیک و یبوست غالب آی‌بی‌اس مورد استفاده قرار می‌گیرد و به‌خوبی توسط بزرگسالان و کهن‌سالان تحمل می‌شود ولی تا ژوئیه ۲۰۰۶ دربارهٔ اثرات این دارو در کودکان تحقیقی صورت نگرفته‌است.

ضداسپاسم‌ها

استفاده از داروهای ضداسپاسم آنتی‌کولینرژیک مانند هیوسین ان بوتیل بروماید یا دی سیکلومین ممکن است به بیماران، به ویژه کسانی که به اسهال دچارند کمک کند.

یک متاآنالیز انجام شده توسط بنیاد همیاری کوکران نشان داد از هر ۶ بیمار که با داروی ضداسپاسم معالجه شوند، ۱ بیمار درمان خواهد شد.

ضداسپاسم‌ها را می‌توان در دو گروه تقسیم کرد:

نروتروپتیکها مانند آتروپین، که بر فیبر عصبی پاراسمپاتیک اثر می‌گذارد.

همچنین بر سایر اعصاب نیز اثر گذاشته و دارای عوارض جانبی نیز است.

ماسکوال تروپتیک‌هامانند مبورین، که مستقیماً روی عضله صاف دستگاه گوارش اثر می‌گذارد و بدون تأثیر بر تحرک روده، اسپاسم موجود را تسکین می‌دهد.

همچنین بخوانید: کرونا ضعیف نشده است / استفاده از ماسک را جدی بگیرید

ضدافسردگی‌های سه‌حلقه‌ای

شواهد قوی وجود دارد که دوزهای پایین داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای می‌تواند در درمان آی‌بی‌اس، به خصوص نوع اسهال غالب مؤثر باشد.

شواهد اندکی از اثربخشی سایر داروهای ضدافسردگی مانند SSRIها وجود دارد البته برخی از این داروها مانند فلوکستین در درمان تعدادی از بیماران با آی‌بی‌اس نوع یبوست غالب مفید بوده‌اند.

یک متاآنالیز آزمایش‌های کنترل شده تصادفی نشان داد که از هر سه بیماری که تحت معالجه با ضدافسردگی‌های سه‌حلقه‌ای قرار گرفته‌اند یک نفر بهبود یافته‌است.

یک مطالعه کنترل شده تصادفی جداگانه، نشان داد که ضدافسردگی‌های سه‌حلقه‌ای بهترین راه حل برای بیماران مبتلا به آی‌بی‌اس اسهال غالب هستند.

سروتونین آگونیست‌ها

تگاسرود،که یک آگونیست انتخابی گیرنده ۵-HT۴ به‌شمار می‌رود، در آی‌بی‌اس نوع C، برای برطرف کردن یبوست در زنان مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر که از یبوست رنج می‌برند و همین‌طور برای رفع یبوست مزمن ایدیوپاتیک در مردان و زنان، قابل استفاده است.

در روز سی‌ام مارس سال ۲۰۰۷، اداره مواد غذائی و داروئی ایالات متحده آمریکا از شرکت داروسازی نوارتیس درخواست نمود که به صورت داوطلبانه از ادامه فروش و بازاریابی داروی تگاسرود خودداری نماید، چرا که یافته‌های جدید در مورد این دارو، حکایت از افزایش جدی خطر بروز حوادث قلبی عروقی و عوارض جانبی دیگر مرتبط با قلب، بر اثر استفاده از این دارو داشت.

بدین ترتیب شرکت داروسازی نوارتیس متعهد شد به‌طور داوطلبانه فروش و بازاریابی این دارو را در سطح ایالات متحده و همین‌طور در بسیاری از کشورهای دیگر به حالت تعلیق درآورد.

با این وجود، در روز ۲۷ ژوئیه سال ۲۰۰۷، اداره دارو و غذای آمریکا برنامه‌ای را برای استفادهٔ محدود درمانی از تگاسترود در سطح ایالات متحده به تصویب رساند که برمبنای آن، به بیماران نیازمند به دارو، در صورتی که هیچ درمان جایگزین قابل مقایسه با داروی تگاسترود برایشان قابل دسترسی نباشد، اجازه داده می‌شد که برای درمان بیماری خویش، امکان دسترسی محدود به این دارو داشته باشند.

در همین ارتباط اداره دارو و غذا در ایالات متحده آمریکا، پیش بر این، دو هشدار، در مورد پیامدهای جدی محتمل بر اثر مصرف داروی تگاسرود صادر کرده‌است.

در سال ۲۰۰۵، تگاسرود، از سوی اتحادیه اروپا، به عنوان یک داروی مورد قبول در درمان سندرم روده تحریک‌پذیر، پذیرفته نشد و استفاده از آن مردود اعلام گردید.

با این وجود این دارو، در ایالات متحده با عنوان زلنورم به بازار عرضه گردید، درحالی‌که تنها عاملی که موجب تأیید آن در درمان سندرم روده تحریک‌پذیر شده بود، برطرف شدن علائم متعددی از بیماری، از جمله یبوست، درد شکم و نفخ توسط این دارو (البته تنها در زنان) بود.

تجزیه و تحلیل‌های بالینی (متاآنالیز) به عمل آمده توسط بنیاد همی‌اری کوکران [که برای تحقیقات پزشکی بر روی هزاران داوطلب تشکیل شده‌است] حکایت از آن داشت که از ۱۷ نفر که با دوز معمول داروی تگاسترود تحت معالجه قرار می‌گیرند، یک نفر درمان خواهد شد.

به نظر می‌رسد که ضدافسردگی‌های مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، به دلیل اثرات سروتونرژیک خود، برای کمک به مبتلایان آی‌بی‌اس، به ویژه بیماران یبوست غالب، مناسب باشند.

مطالعات ابتدایی کراس اور یا متقاطع[۸۹] و همین‌طور کارآزمایی‌های کنترل شده تصادفی از این نقش داروهای مذکور، حمایت می‌کنند.

سروتونین آنتاگونیست‌ها

آلوسترون، که یک آنتاگونیست انتخابی گیرنده ۵-HT۳ به‌شمار می‌رود، برای آی‌بی‌اس نوع D و سیلانسترون (یک آنتاگونیست انتخابی گیرنده ۵-HT۳ دیگر) به عنوان درمان‌های دیگر آی‌بی‌اس، مورد کارآزمایی بالینی قرار گرفته‌اند.

هرچند که با توجه به ظهور اثرات نامطلوب و عوارض جانبی شدید مانند کولیت ایسکمیک و یبوست شدید بر اثر مصرف، اغلب این داروها در حال حاضر برای درمان آی‌بی‌اس در دسترس نیستند یا توصیه نمی‌شوند.

داروهای دیگر

سیلیکات منیزیم آلومینیوم و آلورین می‌توانند در درمان آی‌بی‌اس مؤثر باشند.

شواهد متناقضی دربارهٔ تأثیرات مثبت داروهای ضدافسردگی بر آی‌بی‌اس وجود دارد.

در حالی که برخی متاآنالیزها تأثیرات مثبت داروهای ضدافسردگی را تأیید می‌کنند، برخی دیگر این موضوع را رد می‌نمایند.

مطالعات اخیر نشان می‌دهند که ریفاکسیمین می‌تواند به عنوان یک درمان مؤثر برای نفخ شکم استفاده شود.

به دلیل نبودِ مدارک کافی برای اثبات منافع اوپیئویدها وهم‌چنین خطر بالقوه وابستگی جسمی و اعتیاد، دربارهٔ استفاده از آن‌ها در درمان آی‌بی‌اس اختلاف نظر وجود دارد.

درمان قطعی سندروم روده تحریک پذیر

در این مورد هیچ مقاله معتبری وجود ندارد.

مواد غذایی مفید برای سندروم روده تحریک پذیر

۱. گوشت بدون چربی

گوشت بدون چربی عمدتا از پروتئین تشکیل شده است.

پروتئین به راحتی هضم شده و توسط باکتری‌‌های روده تخمیر نمی‌شود.

از این رو، باعث افزایش باد معده نمی‌شود! بنابراین می‌توانید با خیال راحت هر یک از مواد غذایی زیر را میل کنید:

• گوشت مرغ

• گوشت بوقلمون

• گوشت گاو

تکه‌های چرب گوشت ممکن است التهاب‌آور باشد یا سموم ناسالم داشته باشد.

بنابراین از خوردن گوشت تیره مرغ یا بوقلمون بپرهیزید و مصرف گوشت گاو را به حداقل برسانید.

تنها استثنائاتی که در این زمینه وجود دارد، گوشت حیوانات علف‌خوار و ماکیان محلی است.

از آنجایی که این حیوانات تحت شرایط مطلوب و بهینه رشد کرده‌اند، گفته می‌شود که چربی آنها حاوی باکتری‌هایی است که سلامت روده را افزایش می‌دهند.

۲. تخم مرغ

به طور کلی، تخم مرغ به راحتی هضم می‌شود؛ در نتیجه برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر گزینه خوبی محسوب می‌شود.

تخم مرغ در دو حالت پخته و یا عسلی سرو می‌شود.

شما می‌توانید از املت تخم مرغ برای وعده صبحانه، ناهار یا شام خود استفاده کنید یا حتی آن را در رستوران سفارش دهید.
با این حال، بدن هر فرد به مواد غذایی مصرفی به شکل متفاوتی واکنش نشان می‌دهد.

بعضی از افراد به پروتئین موجود در سفیده تخم مرغ حساسیت دارند، در حالیکه ممکن است بعضی‌ها به محتوای چرب زرده تخم مرغ حساسیت داشته باشند.

شما می‌توانید از طریق آزمون و خطا به یک انتخاب مناسب برسید.

۳. ماهی قزل‌آلا و سایر ماهی‌های حاوی امگا۳

اسیدهای چرب امگا۳ در بدن نقش ضد التهابی دارند.

التهاب بر علائم سندرم روده تحریک‌پذیر اثر می‌گذارد، اما شما می‌توانید با افزایش مصرف امگا۳ از تشدید علائم جلوگیری کنید.

ماهی‌هایی که حاوی اسیدهای چرب امگا۳ هستند عبارتند از:

• سالمون

• کاد سیاه

• شاه ماهی

• خال مخالی

• قزل‌آلای رنگین کمانی

• ساردین

• قزل‌آلای وحشی

• ماهی سفید

۴. صیفی‌جات دارای فودمپ (FODMAP) پایین

بر اساس تجربیات گذشته، افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر، از خوردن صیفی‌جات اجتناب می‌کنند؛ چون تصور می‌کنند که خوردن صیفی‌جات باعث تشدید علائم این عارضه می‌شود.

با این حال، صیفی‌جات برای دستگاه گوارش مفیدند.

از این رو، ممکن است به کاهش علائم سندرم روده تحریک‌پذیر نیز کمک کنند.

برای بهره‌مندی از فواید این مواد غذایی بهتر است به تدریج مصرف صیفی‌جات را که باعث افزایش باد معده و نفخ نمی‌شوند، افزایش دهید. م

حققان دانشگاه موناش در استرالیا مطالعات زیادی در این زمینه انجام داده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که برخی صیفی‌جات برای سلامت کلی بدن مفید هستند.

در بهترین حالت، شما می‌توانید با مصرف صیفی‌جات لیست‌شده در ادامه مقاله شروع کنید و به تدریج دایره صیفی‌جات مصرفی خود را گسترش دهید.

علاوه ‌بر این، بهتر است پس از انتخاب صیفی‌جات مورد علاقه خود ببینید آنها را در چه حالتی بیشتر می‌پسندید.

شما می‌توانید صیفی‌جات را به صورت پخته یا خام مصرف کنید.

• بامبو

• فلفل دلمه‌ای

• کلم بروکلی

• هویج

• ذرت

• بادمجان

• رازیانه

• لوبیا سبز

• جعفری

• هویج

• سیب‌زمینی

• پیازچه (قسمت‌های سبز رنگ)

• کدو

• سیب‌زمینی شیرین

• گوجه فرنگی

• شلغم

• شاه بلوط

• کدوی سبز

۵. سبزی‌های دارای فودمپ پایین

علاوه بر خوردن صیفی‌جات، بهتر است از سبزیجات برگ‌دار سبزرنگ هم استفاده کنید، مطمئن باشید دستگاه گوارش شما سپاسگزارتان خواهد شد.

این برگ‌ها سرشار از مواد مغذی بوده و از تخمیر محتویات روده جلوگیری می‌کنند.

اما چطور می‌توانیم آنها را به رژیم غذایی خود اضافه کنیم؟ اگر می‌توانید آنها را خام بخورید، در تهیه انواع اسموتی، آب سبزی یا سالاد از آنها استفاده کنید.

با این حال، بسیاری از افرادی که به سندرم روده تحریک‌پذیر مبتلا هستند، بیشتر به خوردن سبزیجات پخته تمایل دارند.

ساده‌ترین راه برای انجام این کار این است که آنها را در روغن سرخ کنید.

اما مطمئن شوید قبل از مصرف، سیرها را جدا کنید. چون سیر فودمپ بالایی دارد.

• کاهو

• کلم

• خربزه

• کاسنی فرنگی

• کلم‌پیچ

• زرشک

• اسفناج

• برگ چغندر

۶. میوه‌ها دارای فودمپ پایین

میوه‌ها نیز مانند سبزیجات حاوی مقادیر زیادی مواد مغذی هستند که برای روده مفیدند.

به همین دلیل ممکن است به درمان سندرم روده تحریک‌پذیر نیز کمک کنند.

اما ممکن است خلاف این فکر کنید و بگویید بعضی از میوه‌ها موجب تشدید علائم سندرم روده تحریک‌پذیر در شما می‌شوند.

با این حال، انتخاب میوه‌هایی که فودمپ پایینی دارند، گزینه بهتری است.

فقط در خوردن این میوه‌ها زیاده‌روی نکنید؛ در غیر این صورت ممکن است توانایی بدن‌تان را در جذب قند موجود در میوه‌‌ها مختل کنید!

• آووکادو

• موز

• زغال اخته

• طالبی

• انگور

• هندوانه

• کیوی

• لیمو شیرین

• لیمو ترش

• زیتون

• پرتقال

• پاپایا

• آناناس

• تمشک

• ریواس

• توت فرنگی

• نارنگی

۷. آجیل

آجیل منبع فیبر، پروتئین و اسیدهای چرب امگا۳ است که خواص ضد التهابی دارند.

گول این باور قدیمی را نخورید که مصرف آجیل شما را چاق می‌کند.

خوردن آجیل پس از صرف یک وعده غذایی شما را تا مدتی سیر نگه می‌دارد و به این ترتیب از خوردن سرپایی و اشتهاب کاذب شما جلوگیری می‌کند.

آجیل حاوی چربی‌های غیر اشباع است.

اما این چربی‌ها برای شما مفید هستند، چون باعث کاهش سطح کلسترول در بدن می‌شوند.

چربی‌های غیر اشباع برای روده هم مفید بوده و از شدت علائم سندرم روده تحریک‌پذیر می‌کاهند.

شما می‌توانید با خوردن کره گرفته شده از مغزها نیز از مزایای آجیل بهره‌مند شوید.

• بادام

• آجیل برزیلی

• فندق

• گردو

• آجیل کاج

• مغز گردو

۸. دانه‌ها

از بین انواع دانه‌ها، دانه چیا و کتان برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر بیشترین فایده را دارند.

به خصوص اگر بیماران از یبوست رنج ببرند.

هر دوی آنها سرشار از فیبر و اسیدهای چرب امگا۳ هستند.

شما می‌توانید از این دانه‌ها در تهیه سالاد یا بلغور جوی دوسر استفاده کنید یا با آنها یک اسموتی خوشمزه تهیه کنید.

دانه‌های زیر حاوی فودمپ پایینی هستند:

• کدو حلوایی

• آفتابگردان

۹. غذاهای تخمیر شده

غذاهای تخمیر شده غذاهایی هستند که به واسطه فرآیند پخت و پزشان حاوی انواع پروبیوتیک هستند.

پروبیوتیک‌ها همان باکتری‌های مفید بدن هستند.

توصیه می‌شود از خوراکی‌های زیر در وعده‌های غذایی خود بیشتر استفاده کنید:

• نوشیدنی‌های تخمیر شده مانند کفیر یا کومبوجا

• سبزیجات تخمیر شده مثل کلم ترش و کیمچی

• ماست (بدون قند)

۱۰. آبگوشت استخوان

آبگوشتی که با استخوان گوشت یا ماهی تهیه شود، از قرن‌ها پیش پای ثابت رژیم غذایی بشر بوده است.

این روزها، آبگوشت‌های خانگی مورد توجه بسیاری قرار گرفته‌اند.

چون گفته می‌شود که مواد مغذی موجود در استخوان گوشت یا ماهی برای سلامت روده و دستگاه گوارش مفید هستند.

البته تحقیقات چندانی در این رابطه به انجام نرسیده است، با این حال نمی‌شود از لذت خوردن یک فنجان سوپ یا آبگوشت استخوان داغ صرف‌نظر کرد.