میانکاله / تالاب میانکاله / میانکاله کجاست / آخرین اخبار تالاب میانکاله
میانکاله / تالاب میانکاله / میانکاله کجاست / آخرین اخبار تالاب میانکاله
میانکاله, تالاب میانکاله, میانکاله کجاست, آخرین اخبار تالاب میانکاله, حیات وحش میانکاله, شبه جزیره میانکاله, میانکاله نقشه, میانکاله مازندران کجاست, میانکال, میانکاله روی نقشه, میانکاله مرگ پرندگان, میانکاله مرگ, علت مرگ پرندگان میانکاله, مرگ پرندگان در تالاب میانکاله, مرگ پرندگان در میانکاله
میانکاله ، شبه جزیره میانکاله شبه جزیره‌ای در منتهی‌الیهِ جنوبِ شرقیِ دریای مازندران، در دوازده کیلومتریِ شمالِ شهرِ بهشهر واقع می‌باشد.
مساحت این جزیره بیش از شصت و هشت هزار هکتار و ارتفاعِ آن بینِ ۱۵ تا ۲۸متر کمتر از سطحِ دریای آزاد است. میانکاله از سال ۱۳۴۸ به عنوان «منطقه حفاظت‌شده» تعیین شد و هم‌اکنون با عناوین پناهگاه حیات وحش، تالاب بین‌المللی تحت حفاظت محیط زیست قرار دارد.
یکی از دلایل اهمیت میانکاله این است که در تمام سواحل جنوبی دریای خزر هیچ منطقه‌ای جز آن وجود ندارد که محیط طبیعی آن در وضعیتی نسبتاً دست‌نخورده باقی‌مانده باشد. تمامی سواحل دیگر به‌طور گسترده با ساخت و سازهای انسانی همچون جاده، شهر و روستا و کارخانه‌ها دگرگون شده‌اند. به همین دلیل سلامتی این منطقه اهمیت بسیاری در حفظ سلامتی کل دریای خزر دارد.
سلامتی نسبی میانکاله موجب شده تا تالاب‌ها و سواحل این منطقه علاوه بر پرندگان مهاجر، محل تخم‌گذاری و زیستگاه اصلی بسیاری از ماهیان دریای خزر نیز باشد، به ویژه کپور و کفال و ماهیان خاویاری. نزدیک به نیمی از خاویار ایران از آب‌های این منطقه صید می‌شود
شبه جزیره و پناهگاه حیات وحش میانکاله زیستگاه زمستان گذرانی و جوجه آوری انواع گوناگونی از پرندگان آبزی و کنار آبزی که نزدیک به ۱۰۰ گونه هستند را شامل می‌شود. علاوه بر این ، عرصه خشکی میانکاله زیستگاه مهمی برای گونه‌های بومی قرقاول خزری و دراج محسوب می‌شود.
میانکاله, تالاب میانکاله, میانکاله کجاست, آخرین اخبار تالاب میانکاله, حیات وحش میانکاله, شبه جزیره میانکاله, میانکاله نقشه, میانکاله مازندران کجاست, میانکال, میانکاله روی نقشه, میانکاله مرگ پرندگان, میانکاله مرگ, علت مرگ پرندگان میانکاله, مرگ پرندگان در تالاب میانکاله, مرگ پرندگان در میانکاله
بخش آبی میانکاله نیز از جهت اینکه محل تخم ریزی و تکثیر ماهیان بومی و تجاری دریای خزر همانند کپور، کفال، کلمه، سفید و غیره است از اهمیت خاصی در حفظ و تداوم ذخایر ماهیان دریای خزر برخوردار می باشد.
شبه جزیره و پناهگاه حیات وحش میانکاله مامن طیف وسیعی از پرندگان آبزی مهاجر و جوجه‌آور و حمایت شده از جمله فلامینگو، پلیکان سفید، پلیکان خاکستری، قوی کوچک، قوی گنگ، قوی فریاد کش، اردک سر سفید، غاز پیشانی سفید کوچک، مرگوس بزرگ، سنقر تالابی، عقاب دریایی دم سفید و پرندگان خشکی زی همانند قرقاول خزری، دراج و زنبور خوار محسوب می‌گردد.
شرق خلیج گرگان درگیر مرگ پرندگان مهاجر شد
۱۳۹۸/۱۲/۰۱
داستان مرگ پرندگان مهاجر که از اوایل بهمن ماه در شبه جزیره میانکاله استان مازندران آغاز شده بود، اکنون به شرق خلیج گرگان نیز کشیده شده و خبرها حکایت از آن دارد که در ۴۸ ساعت گذشته لاشه ۸۰۰ قطعه انواع پرنده مهاجر از این منطقه جمع‌آوری شده است.
هفته گذشته مشاهده لاشه تلف شده تعدادی پرنده در سواحل شهرستان بندرگز توسط خبرگزاری ایرنا منتشر شد اما مدیرکل دامپزشکی گلستان در گفت و گو با رسانه‌های استان این موضوع را تکذیب کرد.
با وجود تکذیب دامپزشکی، مرگ مشکوک صدها قطعه پرنده مهاجر و بومی آبزی و کنارآبزی در سواحل بندرترکمن و اطراف آن واقع در سرحدات شرقی پناهگاه حیات وحش میانکاله از شامگاه یکشنبه توسط مردم گزارش و از صبح دوشنبه گروه‌های دامپزشکی و محیط زیست برای جمع آوری، نمونه گیری و امحا لاشه ها وارد عمل شدند.
بیش از ۹۰ درصد گونه های تلف شده را چنگر معمولی و یا پرلا تشکیل داده و سایر گونه ها نظیر فلامینگو، کشیم بزرگ، کشیم گردن سیاه، باکلان، کاکایی، اردک ارده‌ای و اردک سر حنایی نیز در این تلفات مشاهده می شود.
اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان روز چهارشنبه مرگ مشکوک صدها قطعه پرنده آبزی و کنار آبزی در سواحل شرقی خلیج گرگان در کرانه های آبی بندرترکمن را تایید و اعلام کرد: در ۴۸ ساعت گذشته لاشه ۸۰۰ قطعه انواع پرنده مهاجر از این منطقه جمع‌آوری شد.
مدیرکل محیط زیست گلستان با اعلام مرگ مشکوک تعدادی از پرندگان مهاجر زمستان گذران در سواحل بندرترکمن گفت: از روز گذشته و با مشاهده لاشه این پرندگان، برای شناسایی علت مرگ و امحا لاشه، گروهی از نیروهای دامپزشکی و یگان حفاظت محیط زیست به منطقه اعزام شدند که همزمان کار نمونه برداری از آنها برای جلوگیری از سرایت به سایر پرندگان در دستور کار قرار گرفت.
محمدرضا کنعانی گفت: تا قبل از مشخص شدن نتیجه نمونه‌گیری نمی‌توان اظهارنظری در مورد علت مرگ این پرندگان داشت و نمونه برداری و بیان علت مرگ نیز در حیطه وظیفه دامپزشکی است.
به گفته وی برای تامین سلامت شهروندان، شکار پرندگان برای تمام شکارچیان دارای پروانه ممنوع است و در صورت مشاهده با آنها برخورد می شود.
احتمال مسمومیت پرندگان وجود دارد
عبدالحکیم ادریسی از اعضای کانون شکار غرب گلستان به خبرنگار ایرنا گفت: این حادثه عواطف دوستداران به حیات وحش را جریحه دار کرده است که امیدواریم هر چه سریعتر سریال این حادثه ناگوار به پایان برسد.
وی از آمادگی دوستداران طبیعت برای مشارکت در عملیات جمع آوری لاشه های تلف شده خبر داد و گفت: استفاده از طرح های مشارکت محور در ارتقای شاخص های زیست محیطی و بکارگیری جوامع محلی کمک موثری در حفظ زیستگاه ها ی کشور خواهد بود.
وی که از شکارچیان مجاز منطقه است، ادامه داد: شاید احتمال مسمومیت ناشی از ریختن فضولات و یا حتی بقایای سموم کشاورزی در خلیج گرگان از سوی برخی افراد ناآگاه در این تلفات تاثیر داشته باشد ولی این که شکارچی بخواهد برای شکار بیشتر دست به این کار زده باشد، اشتباه و مغرضانه است.
الیاس هیوه چی فرماندار شهرستان بندرترکمن نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هم اکنون نیروهای دامپزشکی مشغول نمونه برداری از لاشه پرندگان هستند و تعدادی از نمونه ها به آزمایشگاه ارسال شده است.
معاون سلامت اداره‌کل دامپزشکی گلستان نیز پیش تر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا هرگونه اظهار نظر در مورد دلایل مرگ این گونه های جانوری و ارتباط احتمالی این تلفات با مرگ و میر روزهای اخیر پرندگان در مازندران را به بررسی بیشتر و انجام آزمایشات تکمیلی موکول کرده بود.
محسن عبدالوند تاکید کرد که گشت و پایش از زیستگاه های این استان همچنان ادامه خواهد داشت و احتمال این که بخشی از این گونه های کشف شده بر اثر رخدادهای طبیعی مانند جزر و مد و یا تندباد به گلستان منتقل شده باشد وجود دارد.
شرق خلیج گرگان درگیر مرگ پرندگان مهاجر شد
چالش مرگ پرندگان در میانکاله
در دومین روز بهمن ماه خبری تلف شدن مشکوک صدها قطعه پرنده در پهنه آیی میانکاله در محدوده شهرستان گلوگاه مازندران منتشر شد بر اساس آخرین آمار حدود ۱۴ هزار پرنده تلف شدند.
سازمان دامپزشکی کشور با استناد به نتایج آزمایشات انجام شده بر روی گونه های تلف شده در بخش های مرکزی خلیج گرگان در محدوده شهرستان گلوگاه در مازندران طی اطلاعیه ای اظهار کرد که بیماری آنفلوانزا H۵،H۷ وH۹ و یا نیوکاسل علت مرگ این پرندگان نبوده است.
رییس سازمان دامپزشکی کشور علت اولیه تلفات مرگبار پرندگان وحشی در میانکاله را مسمومیت طبیعی و یا همان بیماری بوتولیسم اعلام کرد.
اگر چه تعدادی از کارشناسان محیط زیست و دامپزشکی مسمومیت ناشی از جلبک و پلانگتون ها را به عنوان یکی دیگر از سناریوهای احتمالی دخیل در مرگ پرندگان وحشی می دانند ولی احتمال خوراندن دان مسموم توسط شکارچیان غیرمجاز با همدستی زمین خواران و تالاب خواران ، شیوع بیماری های ویروسی، مسمومیت ناشی از ریختن فضولات ، بقایای سموم کشاورزی و رهاسازی فاضلاب هم توسط مردم محلی مطرح شده است.
اردک سرسبز و سرحنایی ، اردک تاجدار ، مرگوس‌ها ، غاز خاکستری و پیشانی سفید و قوها و پلیکان‌ها مهم ترین گونه از پرندگان مهاجر در خلیج گرگان محسوب می شوند.
همچنین اردک تاجدار، باکلان کوچک، اردک سرسفید، مرگوس بزرگ، سنقر تالابی، زنبور خوار، سنقر خاکستری، دلیجه، سنگ چشم، طاووسک، غاز پازرد، عروس غاز، گیلانشاه، قار، پرلا، کاکایی، پرستوی دریایی، بحری، پیغوی کوچک و چرخ‌ریسک دم‌دراز نیز پرندگان بومی این منطقه هستند که در صورت شیوع بیماری که یکی از گمانه زنی های محلی است ، در معرض خطر قرار گرفته اند.
با وجود یکپارچگی پهنه آبی خلیج گرگان بعنوان بخشی از پناهگاه حیات وحش میانکاله از همان ابتدای این حادثه پیش بینی ها حاکی از آن بود که این حادثه در دیگر نقاط خلیج گرگان از جمله در حوزه استحفاظی گلستان نیز مشاهده شود.
ثبت خلیج گرگان در سال ۱۳۵۴ به همراه تالاب میانکاله و لپو زاغمرز در استان مازندران به عنوان نخستین مجموعه تالاب بین‌المللی جهان در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر ثابت کرد این خلیج و نواحی اطراف آن یک مجموعه ارزشمند زیست محیطی حتی در دنیا است که علاوه بر حفظ چرخه زیست دریای خزر در معیشت جوامع محلی اثرگذاری مستقیم دارد.
خلیج گرگان از لحاظ اقتصادی و اکولوژیکی دارای اهمیت بوده و در تکثیر آبزیان، ماهیان استخوانی و غضروفی و جذب پرندگان مهاجر زمستانی نقش مهمی دارد.
خلیج گرگان از لحاظ موقعیت جغرافیایی در جنوب شرقی دریای خزر و حوزه شهرستان های بندرترکمن، بندرگز، نوکنده و بهشهر از ۶۰ کیلومتر طول و حداکثر ۱۲ کیلومتر عرض برخوردار بوده و دارای امتداد شرقی – غربی است.
اما و اگرهای تلف شدن پرندگان میانکاله
۱۳۹۸/۱۱/۲۷
چندی پیش بیش از ۱۰ هزار قطعه و به روایتی بیش از ۲۰ هزار قطعه پرنده در تالاب میانکاله تلف شد و سازمان دامپزشکی علت آن را سم بوتولیسم اعلام کرد اما برخی شواهد، اما و اگرهایی را در زمینه علت این میزان مرگ و میر به وجود آورده است.
تاکنون گمانه‌زنی‌های زیادی درباره علت تلف شدن هزاران هزار پرنده در تالاب میانکاله شنیده شده است، اما سازمان دامپزشکی همچنان بر سر حرف خود است و سم بوتولیسم را قاتل این تعداد پرنده می‌داند، عیسی کلانتری رییس سازمان حفاظت محیط زیست نیز چندی پیش در دیدار با نمایندگان سمن‌های محیط زیستی گفته بود که طبق قانون، سازمان دامپزشکی تنها مرجع تشخیص بیماری های حیات وحش و حیات اهل است که علت تلف شدن پرندگان در میانکاله را سم بوتولیسم عنوان کرد، سازمان محیط زیست هم با توجه به شناخت از سازمان دامپزشکی و تخصص آنها از این سازمان حمایت می‌کند. این در حالی است که تلفات متوقف نشده بلکه کمتر شده است.
اما و اگرهای تلف شدن پرندگان میانکاله
مساله اینجاست که این جواب خیلی از کارشناسان را قانع نکرده است و می‌بینیم که مرگ و میر هر چند کم شده اما همچنان ادامه دارد، مساله مهم‌تر اینکه در میان پرندگان تلف شده بیشترین حجم مربوط به فلامینگوها و چنگرهاست در حالی که زیستگاه این دو گونه با هم متفاوت است در زیستگاه فلامینگو، جلبک وجود ندارد که بخواهد بمیرد و سم بوتولیسم ایجاد کند و دیگر اینکه این پرندگان از موجودات کف‌زی تغذیه میکنند، در مقابل در زیستگاه چنگر معمولا گیاهان دریایی غوطه‌ور و شناور بر روی بستر هستند و چنگرها عمدتا جلبک‌خوارند و از گیاهان تغذیه میکنند، پس رژیم غذایی این دو گونه با هم متفاوت است و این تفاوت‌ها اما و اگرهایی را در ذهن متبادر می‌کند.
مجری طرح بین‌المللی اثر نوسانات دریای خزر بر محیط زیست مناطق ساحلی و به عنوان فردی که سالهاست بر روی این طرح بین المللی کار می کند و چندین مقاله درباره این منطقه از خزر که همان تالاب میانکاله است ارائه کرده به خبرنگار علمی ایرنا گفت: اقداماتی توسط استانداری مازندران انجام شده، نمونه‌برداری‌هایی صورت گرفته و سازمان دامپزشکی کشور هم بحث بوتولیسم را دلیل این تلفات اعلام کرد که عده‌ای موافق و عده‌ای مخالف این نظر هستند.
همایون خوشروان افزود: با توجه به اینکه به عنوان مجری یک طرح بین المللی اثر نوسانات سطح آب دریای خزر بر روی محیط زیست مناطق ساحلی، شناخت کاملی روی آن منطقه دارم و بیش از ۱۰ سال است که در آن منطقه کار می‌کنم و چندین مقاله درباره این منطقه نوشته‌ام، این شرایط من را برای پذیرش بوتولیسم به عنوان علت مرگ پرندگان دچار تردید می‌کند.
وی اظهار داشت: واقعیت این است اجساد پرنده‌ها در منطقه جنوب غربی خلیج گرگان مشاهده شده است؛ یعنی حد فاصل ساحل قلعه پایان تا منطقه گلوگاه، با دیدن تصاویر فیلمهای منتشر شده، متوجه شدم که لاشه این پرندگان در جایی قرار گرفته که نشان می‌دهد آن پرنده قبلا آنجا نبوده بلکه جریان آب پرنده را هر تحت تاثیر مد حاصل از توفان به آن بخش آورده است، یعنی این جریان فعال بادی باعث شد پرندگانی که در ناحیه مرکزی خلیج دچار مرگ و میر شدند در این منطقه ساحلی بسیار کم عمق که اصلا زیستگاه آنها نیست انباشت شوند.
مجری طرح بین المللی اثر نوسانات دریای خزر بر محیط زیست مناطق ساحلی ادامه داد: یعنی اجساد این پرندگان در جایی قرار گرفته که زیستگاه آنها نیست بلکه توسط جریان آب به آن مکان منتقل شدند، حالا نکته اساسی اینجاست که بیشترین درصد مرگ و میر را در پرندگانی دیدیم که جزو گروه فلامینگوها و چنگرها هستند، فلامینگوها در مناطق مردابی زندگی میکنند که عمق آب آن زیاد نیست معمولا عمق آب تا ناحیه زانوی آنهاست حال به چه دلیل در این مناطق زندگی میکنند؟ برای اینکه اینها موجودات کف‌زی را می‌خورند و روش تغذیه آنها به این شکل است که معمولا دایره‌های متحدالمرکزی را از ناحیه یک در یک نقطه تشکیل می‌دهند و با منقار برگشته‌ای که دارند رسوبات را شخم می‌زنند و با این کار هر آنچه «بنتوز» که شامل صدف‌هاست را تغذیه میکنند.
وی تصریح کرد: نکته این است که در زیستگاه فلامینگوها اصلا جلبک وجود ندارد که بخواهد بمیرد، کراتین شود یا پوسته آن تخریب شود و سم بوتولیسم ایجاد کند، موجودات بنتوز به عنوان خوراک فلامینگوها معمولا در لجن‌هایی زندگی میکنند که رنگ خاکستری تا طوسی دارند، درصد فیلدشان بسیار بالا است، درصد آبگیری بسیار بالایی دارند و میزان مواد آلی این مکان‌ها آنقدر زیاد نیست که بگوییم علف دریایی دارد بنابراین وقتی این زیستگاه جلبک وجود ندارد چطور می‌توان پذیرفت که عامل مرگ این پرنده سم بوتولیسم باشد در جایی که اصلا مواد آلی وجود ندارد.
خوشروان ادامه داد: دومین نکته این است که چنگرها در جایی زندگی میکنند که عمدتا گیاهان دریایی غوطه‌ور یا گیاهان دریایی شناور یا گیاهان دریایی که بر روی بستر وجود دارد حضور دارند چون چنگرها عمدتا جلبک‌خوارند و از گیاهان تغذیه میکنند و عمدتا پرندگانی هستند که در مناطق شبه باتلاقی با پوشش گیاهی متراکم زندگی میکنند چون باید در مواقع خطر خودشان را لای علف‌ها و بوته‌ها پنهان کنند، حالا نکته‌ای که وجود دارد زیستگاه چنگرها کاملا با زیستگاه فلامینگوها متفاوت است پس اگر قرار بود مرگ و میری صورت گیرد یا باید برای چنگرها بود چون آنجا مواد گیاهی زیاد داریم و این مواد وقتی که در اثر خشک شدن خلیج متلاشی شود می‌تواند شرایطی را ایجاد کند که به تولید سم‌های مختلف از جمله بوتولیسم منجر شود اما مهم این است که زیستگاه این دو پرنده از هم فاصله دارد یعنی هیچ وقت فلامینگوها را به صورت انبوه در زیستگاه چنگرها نمی‌بینید پس این نشان می‌دهد که یک اتفاق دیگری در منطقه در حال رخ دادن است که دانستن آن بسیار اهمیت دارد.
وی با برشمردن برخی شایعات در این رابطه اظهار داشت: گفته می‌شود که یک عده شکارچیان معترض و یا افراد ناباب در آب سم ریختند که در این صورت هم این سوال پیش می‌آید که چرا این سم فقط در آن ناحیه باید باشد چرا ما در آشوراده و چپ اوغلی این مشکل را نداریم و اینکه چرا فقط پرنده تلف شده است، همین که نمی‌بینیم آبزی دچار مرگ و میر شده باشد به بررسی بیشتری نیاز دارد، باید این فرصت به متخصصان داده شود و اتاق فکری در استانداری مازندران تشکل شود که متخصصان به نام در این اتاق فکر با همفکری و نه به صورت متفرق بلکه متعهد و متحد این موضوع را رصد و مشکل را حل کنند، در واقع با یک عملیات میدانی توام با اندازه‌گیری دقیق می‌توان این مساله را روشن کرد.
مجری طرح بین‌المللی اثر نوسانات دریای خزر بر محیط زیست مناطق ساحلی تاکید کرد: باکتری که سم بوتولیسم تولید می‌کند گرما دوست است و در تابستان امسال که بخش وسیعی از تالاب میانکاله خشک شده و هنوز بارندگی‌ها آغاز نشده بود و محیط کم عمق ایجاد شده بود این باکتری باید آن زمان فعال می‌شد و مرگ و میر وسیعی ایجاد می‌کرد اما نشد پس تا زمانی که این تحقیقات علمی دنبال نشود نمی‌توانیم یک آسیب‌شناسی صحیحی از علت مرگ پرندگان داشته باشیم باید تمام مراکز علمی، دانشگاهی و اجرایی کنار هم کار کنند.
منبع : ایرنا
سایه مرگ بر سر پرندگان میانکاله؛ شکار تا مسمومیت
۱۳۹۸/۱۱/۱۶
حدود دو هفته است که شاهد تلفات شمار زیادی از پرندگان مهاجر در تالاب میانکاله هستیم؛ سازمان دامپزشکی، علت این مرگ و میر را سم بوتولیسم اعلام کرده، این در حالی است که کارشناسان معتقدند بوتولیسم یک سم گرمادوست است و تاکنون بروز آن در فصول سرد سال گزارش نشده و بر همین اساس، خواستار ارائه مدارک از سوی سازمان دامپزشکی دال بر علت این حجم تلفات به خاطر این سم هستند.
سایه شوم مرگ، دست از سر پرندگان مهاجر میانکاله بر نمی‌دارد، شکار بی‌رویه و بی‌رحمانه به روش‌های مختلف از یک طرف و بیماری و مرگ یک شبه از سوی دیگر روزگار این پرندگان بخت‌برگشته را سیاه کرده است.
سایه مرگ بر سر پرندگان میانکاله؛ شکار تا مسمومیت
حدود دو هفته گذشته اخباری مبنی بر تلفات تعداد زیادی پرنده در تالاب میانکاله دست به دست شد که نگرانی زیادی به همراه داشت؛ بعد از آن سازمان‌های مربوطه از جمله حفاظت محیط زیست و دامپزشکی وارد عمل شدند و در اولین حرکت به جمع‌آوری لاشه‌ها اقدام کردند تا از تلف شدن پرندگان بیشتر بر اثر تغذیه از لاشه‌ها جلوگیری کنند، سازمان دامپزشکی همزمان اقدام به نمونه‌برداری و آزمایش از لاشه‌ها کرد و در مراحل اولیه بیماری آنفلوآنزا و نیوکاسل را رد کردند که بعد از انجام آزمایشات تخصصی اعلام داشتند که علت تلف شدن پرندگان، سم بوتولیسم است.
بوتولیسم تیپ C نوعی بیماری برای پرندگان و آبزیان است که بر اثر میکروب کلوستریدیوم بوتولینوم ایجاد و به آن مسمومیت طبیعی هم گفته می‌شود.
اما مساله اینجاست که برخی پرنده‌شناسان و کارشناسان حیات وحش می‌گویند که این یک سم گرمادوست است و امکان رشد و نمو آن در فصل سرما وجود ندارد، بنابراین باید سازمان دامپزشکی مدارکی دال بر وجود این سم ارائه دهد.
کارشناس حیات وحش و عضو کمپین پرواز درباره آخرین وضعیت تلفات پرندگان در دو استان مازندران و گلستان به خبرنگار علمی ایرنا گفت: متاسفانه روند تلفات همچنان ادامه دارد و هنوز متوقف نشده است.
محمدعلی یکتا نیک درباره جواب سازمان دامپزشکی مبنی بر وجود سم بوتولیسم ناشی از باکتری کلستریدیوم و بوتولینوم در میانکاله افزود: تولید این سم عوامل مختلفی دارد از جمله اینکه اگر نیترات بیش از حد با فاضلاب وارد محیط شود و شرایط بی‌هوازی ایجاد کند در این شرایط باکتری بوتولینوم، تولید سم و در نهایت ایجاد بیماری بوتولیسم خواهد کرد، بنابراین یکی از عوامل آن این است که فاضلاب و مواد آلی وارد محیط می‌شوند و یا اینکه سطح آب کاهش می‌یابد و کاهش پیدا کردن سطح آب موجب تغلیظ مواد شده که شرایط بی‌هوازی ایجاد می‌کند.
وی اظهار داشت: با این حساب به نظر می‌رسد که می‌خواهند این مشکل را گردن تالاب بیاندازند در حالیکه درباره این باکتری یک نکته بسیار مهمی وجود دارد و آن اینکه یک باکتری گرمادوست است و اصلا موجودی نیست که در بهمن ماه فعالیت کند آن هم در میانکاله که در گرم‌ترین ساعت روز هم شرایط برای فعالیت این باکتری مساعد نیست، اما گفته می‌شود که عامل این مرگ و میر سم بوتولیسم بوده است؛ مگر اینکه این باکتری تابستان فعال شده و این سم را تولید کرده باشد که در این صورت همان موقع هم باید پرندگان زیادی تلف می‌شدند و آن سم در محیط مانده باشد و الان بنتس‌ها، نرم‌تنان و میگوهای ریز را آلوده کرده و پرندگان آنها را می‌خورند و تلف می‌شوند.
کارشناس حیات وحش تاکید کرد: در واقع این باکتری الان نباید فعال شده باشد چون از نظر علمی فعال شدن آن با این فصل تطابق ندارد.
وی تصریح کرد: سازمان دامپزشکی کشور موظف است وقتی اعلام می‌کند که ما سم‌شناسی کردیم باید مدارک ارائه دهد چون این سم‌شناسی کردن، فرآیندی نیست که به این سرعت بتوانند بفهمند اصلا امکانات آن را ندارند، موسسه رازی و علوم پزشکی باید ورود کنند برای اینکه بتوانند تیپ سم را مشخص کنند الان می گویند توکسین تیپ سی باعث ایجاد این بیماری شده و نمونه‌هایی در جهان داشته است، آنها موظفند مستندات آزمایشگاهی را در اختیار متقاضیان قرار دهند و بعد توضیح دهند که چطور این باکتری بوتولینوم گرمادوست یک دفعه سرمادوست شده است.
یکتا نیک گفت: در واقع سم بوتولینوم تیپ سی به پرندگان آسیب می‌زند نه به ماهیان، یعنی پرندگان را و آن هم گونه‌های خاصی را درگیر می‌کند که نمونه‌های مشابه آن وجود داشته، مثلا در بسیاری از تالاب‌های دنیا یا همین حوضه خزر ۴۰ سال پیش این اتفاق در کشور قزاقستان رخ داد یا در برخی از تالاب‌های دنیا در کانادا، اروپا، امریکا و حتی استرالیا این بیماری شیوع یافت اما همه در تابستان بود. بنابراین این مساله عجیب است که چرا در میانکاله در فصل زمستان آن هم در بهمن ماه رخ داده باشد.
وی درباره شرایط ورود فاضلاب به تالاب میانکاله توضیح داد: فاضلاب بخش زیادی از فعالیت‌های خانگی و صنعتی در مازندران و گلستان وارد تالاب میانکاله می‌شود، از سمت امیرآباد، زاغمرز و بهشهر که شهرک صنعتی دارد و کارخانه کنسروسازی در آن فعال است، به سمت شرق که حرکت کنیم به رستم کلا می‌رسیم که کارخانه پنبه پاک‌کنی دارد و پساب تمام آنها وارد تالاب می‌شود اینها به جز پساب خانگی و کشاورزی هستند، بعد از آن به سمت قلعه پایان می‌رویم بعد از گلوگاه هم کردکوی در گلستان؛ بعد از آن بندر گز در استان گلستان و سپس بندر ترکمن است که پساب خانگی، صنعتی و کشاورزی تمام آنها وارد میانکاله می‌شود؛ این وضعیت اسفناک است.
یکتا نیک تاکید کرد: در این مناطق حتی یک تصفیه‌خانه وجود ندارد که پساب‌ها را حتی در حد ساده تصفیه کند؛ تمام این فاضلاب‌ها در دو استان گلستان و مازندران وارد میانکاله می‌شود از طرف دیگر در شمال میانکاله یک وضعیت گردشگری ناپایدار ایجاد شده که علاوه بر ایجاد آلودگی، فاضلاب و پساب نیز تولید می‌کند؛ در آشوراده هم طرح گردشگری تعریف شده که این خود یک بار اضافی بر دوش منطقه است که فاضلاب و پساب ناشی از آن نصیب میانکاله می‌شود.
وی ادامه داد: در کنار تمام این فشارها شاهد شکار بی‌رویه پرندگان در تالاب میانکاله نیز هستیم و امسال محیط زیست هیچ اقدامی نکرد حتی همان تور جمع کردن نمادین را هم انجام نداد، حتی به شکارچیان یک تلنگر هم زده نشد؛ وقتی منطقه ناامن می‌شود تمام پرندگان جمع می‌شوند و روبه‌روی پاسگاه قلعه پایان و وسط خلیج میانکاله می‌نشینند در این شرایط مشخص است که وقتی تعداد بسیار زیاد پرنده در یک جا جمع می‌شود آن منطقه، ظرفیت پذیرش این تعداد را ندارد و احتمال شیوع یک ویروس و بیماری زیاد می‌شود؛ مگر یک بخش از تالاب چقدر غذا برای این همه پرنده دارد و تاب‌آوری آن برای این حجم از فضولات چقدر است؛ معلوم است وقتی چنین شرایط وحشتناکی ایجاد می‌کنیم این وضعیت را باید شاهد باشیم، این رخداد برون‌داد یک مساله نیست بلکه برون‌داد هزاران مصیبتی است که ما بر سر میانکاله آوردیم.
عضو کمپین پرواز تصریح کرد: این مساله یک عامل انسانی دارد اما برون‌داد یک فاجعه بزرگتر است که به دلایل مختلف ایجاد می‌شود، می‌توان این طور نتیجه گرفت که اگر هم تولید سم بوتولیسم یک فرایند طبیعی باشد باز نتیجه فعالیت‌های انسانی است اما مسوولان دارند آن را به گردن تالاب می‌اندازند؛ نزدیک به سه هزار هکتار از جنوب تالاب میانکاله که اراضی ملی تصرف شده و تغییر کاربری داده است، در آن جو می‌کارند، آن بخش از تالاب را خشک کردند، از طرفی هم هر چه فاضلاب است وارد میانکاله می‌کنیم.
وی درباره آمار تلفات پرندگان در میانکاله گفت: آمار تلفات زیاد است اما نمی‌توان برآورد دقیق داشت چون در محدوده وسیعی اتفاق افتاده، در واقع در منطقه‌ای رو به جنوب خلیج است که از نزدیکی پاسگاه محیط زیست قلعه پایان شروع می‌شود تا بعد از گلوگاه؛ که در واقع اوج تلفات در این محدوده است، محدوده‌ای به عرض حدود ۴ کیلومتر در یک طول ۱۵ کیلومتری وسط خلیج میانکاله است، تلفات در اطراف این محدوده نیز دیده شده؛ در کانونی به این وسعت که عمق آب هم متفاوت است برخی جاها می‌شود پیاده پیمایش کرد برخی جاها حتما باید با قایق رفت و عمق آب ۵ تا ۶ متر می‌رسد و در نتیجه، ارائه آمار کار آسانی نیست.
یکتا نیک افزود: آمارها از تلفات متفاوت است، آخرین آمار را حدود ۱۲ هزار قطعه اعلام کردند، باید لاشه‌ها کاملا جمع شوند تا آمار واقعی به دست آید؛ ضمن اینکه اگر هر کدام از لاشه‌ها در طبیعت بماند می‌تواند منشاء شیوع دوباره این تلفات باشد و این سیکل را ادامه دهد، پرندگان شکاری مانند سنقرها، عقاب‌ها و سارگپه‌ها را درگیر کند کما اینکه کرده؛ کاکایی‌ها که از لاشه پرندگان دیگر تغذیه میکنند را گرفتار کند که به نظر می‌رسد گرفتار شده‌اند.
وی تصریح کرد: اگر هم علت این تلفات سم بوتولیسم باشد بر اساس پروتکل‌های بین‌المللی بیماری بوتولیسم گفته شده که باید تالاب آلوده دقیق پایش و تمام لاشه‌ها جمع‌آوری شود و تمام پرندگانی که هنوز زنده هستند را بستری کنند تا اقدامات درمانی روی آنها انجام شود؛ حتی به وضوح این مساله ذکر شده که اگر توان مالی درمان تمام پرندگان بیمار وجود ندارد آن بخش در خطر انقراض و تهدید را حتما پیدا و درمان کنند که در این زمینه سازمان حفاظت محیط زیست کاری انجام نداده است تنها کاری که محیط زیست کرده این است که لاشه‌ها را تا جایی که توانستند جمع کردند، حال اگر هم بوتولیسم باشد قطعا تالاب را برای سال‌های آینده درگیر می‌کند پس باید چاره‌اندیشی کنند.
وی درباره گونه‌های درگیر با این سم خطرناک گفت: چنگر و فلامینگو بیشترین تلفات را داشتند، اما در کنار این دو گونه هر آنچه پرنده آبزی و کنار آبزی در این تالاب است تلف شدند، از پلیکان تا کشیم‌ها که پرندگانی کاملا ماهیخوار هستند نه جلبک، نه سخت‌پوست و نه نرم‌تن می‌خورند در واقع گونه‌هایی با رژیم‌های غذایی متفاوت هستند برای همین باید بیشتر روی بوتولیسم بودن تحقیق کرد، همچنین اردک‌های غواص، اردک‌های آبچر و حواصیل‌ها نیز درگیر شده‌اند.
چند روز پیش سیدحسین رضوانی مدیرکل دامپزشکی مازندران اعلام کرده بود که تلفات پرندگان متوقف شده و به استناد گزارش یگان حفاظت محیط زیست و کارشناسان دامپزشکی حاضر در منطقه تلفات به صفر رسیده است، همچنین پاکسازی منطقه از لاشه پرندگان تلف شده در اکثر نقاط تالاب بین‌المللی میانکاله به پایان رسیده و پیش‌بینی می‌شود بقیه لاشه‌های احتمالی باقی‌مانده که نمی‌تواند زیاد باشد هر چه زودتر جمع‌آوری و تالاب به طور کامل از لاشه پرندگان پاکسازی شود.
این در حالی است که یکتا نیک معتقد است حجم تلفات بسیار زیاد است و همچنین برخی نقاطی وجود دارد که باید برای رفتن به آنجا از قایق استفاده کرد بنابراین کار دشواری است که باید با جدیت انجام شود.
جمع‌آوری پرندگان تلف شده کاملا بهداشتی انجام می‌شود
مدیرکل دفتر حفاظت و حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست نیز به خبرنگار علمی ایرنا درباره نقش سازمان در این وقایع گفت: جمعیت تلفات پرندگان بسیار بالاست اصلی‌ترین کار در چنین وقایعی بحث مدیریت است که مهم‌ترین بخش آن جمع‌آوری و دفن صحیح و بهداشتی لاشه‌ها است، این روند یک راهکار کاملا مدیریتی می‌خواهد چون برخی از لاشه ها می‌توانند خودشان به عنوان غذا و طعمه برای سایر پرندگان باشند یا موجب گندیدگی آب شوند بنابراین اکنون اصلی‌ترین موضوع بحث مدیریت است که همکاران شبانه‌روزی تلاش کردند تا لاشه‌ها سریع جمع‌آوری شود.
شهاب الدین منتظمی اظهار داشت: دو روز قبل، جلسه‌ای با حضور نمایندگانی از سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در سازمان دامپزشکی برگزار شد و مستندات مبنی بر علت سم بوتولیسم ارائه و جزییات کار تشریح شد، البته کار همچنان ادامه دارد و آنالیزهای متعددی از شرایط آب و محیط در حال انجام است.
تالاب میانکله در تصرف زمین‌خواران
تالاب بین‌المللی میانکاله در شرق مازندران دارای ۴۰ هزار هکتار مساحت آبی است که از دهستان میانکاله در شهرستان بهشهر تا آشوراده در استان گلستان گسترده است. این منطقه به دلیل داشتن پهنه آبی مناسب با ذخایر غذایی غنی و آبزیان همه ساله پذیرای بیش از ۳۰ تا ۴۰ گونه از پرندگان مهاجر زمستان‌گذران و بیش از ۱۰۰ گونه از پرندگان بومی آبزی و کنارآبزی است.
این تالاب با داشتن پناهگاه حیات وحش به مساحت حدود ۲۸ هزار هکتار و تنوع گیاهی از جمله درختان سازیل و انار وحشی که منبع تغذیه برخی پرندگان را تشکیل می‌دهد توانست بیش از ۵۰۰ گونه جانوری را در خود جای دهد و به نوعی بهشت پرندگان استان مشهور شود و با این تنوع زیستی به عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره جهان از سوی سازمان‌های جهانی حفاظت از محیط زیست قرار بگیرد.
نبود مدیریت جامع در سال‌های گذشته این منطقه حیاتی زیست محیطی برای ایران و جهان را دستخوش دستیازی زمین‌خواران و تالاب‌خواران قرار داد به گونه‌ای که حدود ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی این تالاب و پناهگاه حیات وحش طی حدود دو دهه گذشته از سوی برخی زمین‌خواران تصاحب غیر قانونی شد و با وجود تلاشی که در سال‌های اخیر از سوی محیط زیست برای بازپس‌گیری این اراضی انجام شد، هنوز بازگشت این اراضی امکان‌پذیر نشده است.
منبع : ایرنا
تصاویری از جای جای جزیره میانکاله و تالاب میانکاله
تصاویری از جای جای جزیره میانکاله و تالاب میانکاله
تصاویری از جای جای جزیره میانکاله و تالاب میانکاله
تصاویری از جای جای جزیره میانکاله و تالاب میانکاله
تصاویری از جای جای جزیره میانکاله و تالاب میانکاله
تصاویری از جای جای جزیره میانکاله و تالاب میانکاله
تصاویری از جای جای جزیره میانکاله و تالاب میانکاله
تصاویری از جای جای جزیره میانکاله و تالاب میانکاله
تصاویری از جای جای جزیره میانکاله و تالاب میانکاله
تصاویری از جای جای جزیره میانکاله و تالاب میانکاله
تصاویری از جای جای جزیره میانکاله و تالاب میانکاله
